Hướng dẫn 4 trường hợp hạch toán mua hàng nhập khẩu phổ biến

Posted on by Mai Hương

Hạch toán mua hàng nhập khẩu là quy trình quan trọng trong hoạt động kế toán doanh nghiệp. Bài viết này, Accnet sẽ hướng dẫn chi tiết 4 trường hợp hạch toán giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình kế toán, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý tài chính.

Xem các bài viết liên quan về chủ đề kế toán mua hàng:

1. Giới thiệu về hạch toán mua hàng nhập khẩu

Hạch toán mua hàng nhập khẩu là quá trình ghi nhận và phân loại các chi phí khi doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa từ nước ngoài. Đây là một bước quan trọng trong quy trình kế toán, giúp đảm bảo tính chính xác, minh bạch trong báo cáo tài chính.

hạch toán mua hàng nhập khẩu
Hạch toán mua hàng nhập khẩu giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí thực tế

Trong quá trình nhập khẩu, kế toán cần tiến hành khai báo hải quan, thanh toán thuế nhập khẩu và thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có). Cụ thể:

  • Thuế nhập khẩu: Loại thuế này áp dụng cho hàng hóa nhập vào Việt Nam. Khi hàng hóa đến cửa khẩu, cơ quan hải quan sẽ kiểm tra, xác định mức thuế nhập khẩu theo quy định hiện hành.
  • Thuế tiêu thụ đặc biệt: Đây là loại thuế gián thu, áp dụng với các mặt hàng, dịch vụ mà Nhà nước có chính sách điều tiết tiêu dùng. Mức thuế suất thường cao, áp dụng cho các sản phẩm, dịch vụ như vũ trường, karaoke, massage, xổ số, golf, thuốc lá, rượu, bia, xì gà, v.v.

Việc hạch toán chi phí nhập khẩu không chỉ giúp doanh nghiệp nắm rõ chi phí thực tế mà còn có ảnh hưởng đến tính toán giá vốn và lợi nhuận. Bằng cách xác định chính xác các chi phí nhập khẩu như giá trị hàng hóa, thuế nhập khẩu, vận chuyển, bảo hiểm, phí hải quan, doanh nghiệp có thể xây dựng chiến lược giá hiệu quả, tối ưu hóa lợi nhuận.

2. Cách hạch toán các loại chi phí trong mua hàng nhập khẩu

2.1 Hướng dẫn hạch toán theo chi phí mua hàng nhập khẩu

Hạch toán mua hàng nhập khẩu bao gồm việc ghi nhận giá trị hàng hóa, các loại thuế, chi phí vận chuyển quốc tế, chi phí bảo hiểm hàng hóa, phí hải quan cùng các thủ tục liên quan.

hạch toán mua hàng nhập khẩu
Dựa vào chi phí trong mua hàng nhập khẩu sẽ có quy định hạch toán khác nhau

 Giá trị hàng hóa

Giá trị hàng hóa nhập khẩu được ghi nhận vào tài khoản hàng tồn kho. Khi nhận hàng hóa, bút toán hạch toán như sau:

  • Nợ các TK 151, 152, 153, 156, 211 (trị giá hàng hóa theo tỷ giá thực tế)
  • Có TK 331 – Phải trả cho người bán (đơn vị cung cấp hàng hóa)

Ví dụ: Giả sử doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa trị giá 100.000 USD, tỷ giá hối đoái tại thời điểm nhập hàng là 23.000 VNĐ/USD.

  • Nợ TK 151 (Hàng hóa): 2.300.000.000 VNĐ (100.000 USD x 23.000 VNĐ/USD)
  • Có TK 331 (Phải trả cho người bán): 2.300.000.000 VNĐ

Thuế nhập khẩu

Thuế nhập khẩu là một phần không thể thiếu trong hạch toán hàng hóa nhập khẩu. Khi nhận thông báo về nghĩa vụ thuế nhập khẩu, ghi nhận như sau:

  • Nợ các TK 151, 152, 153, 156, 211 (tổng trị giá hàng hóa và thuế nhập khẩu)
  • Có TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu (chi tiết thuế nhập khẩu)

Ví dụ: Giả sử thuế nhập khẩu hàng hóa là 10%:

  • Nợ TK 151 (Hàng hóa): 230.000.000 VNĐ (10% của 2.300.000.000 VNĐ)
  • Có TK 3333 (Thuế nhập khẩu): 230.000.000 VNĐ

Chi phí vận chuyển quốc tế

Chi phí vận chuyển quốc tế được ghi nhận vào giá trị hàng hóa và hạch toán như sau:

  • Nợ TK 151, 152, 153, 156, 211 – Chi phí vận chuyển quốc tế
  • Có TK 331 – Phải trả cho đơn vị vận chuyển

Ví dụ: Chi phí vận chuyển quốc tế là 20.000 USD:

  • Nợ TK 151 (Hàng hóa): 460.000.000 VNĐ (20.000 USD x 23.000 VNĐ/USD)
  • Có TK 331 (Phải trả cho đơn vị vận chuyển): 460.000.000 VNĐ

Chi phí bảo hiểm hàng hóa

Chi phí bảo hiểm hàng hóa cũng được ghi nhận vào giá trị hàng hóa. Bút toán hạch toán như sau:

  • Nợ TK 151, 152, 153, 156, 211 – Chi phí bảo hiểm hàng hóa
  • Có TK 331 – Phải trả cho đơn vị bảo hiểm

Ví dụ: Chi phí bảo hiểm hàng hóa là 5.000 USD:

  • Nợ TK 151 (Hàng hóa): 115.000.000 VNĐ (5.000 USD x 23.000 VNĐ/USD)
  • Có TK 331 (Phải trả cho đơn vị bảo hiểm): 115.000.000 VNĐ

Phí hải quan và thủ tục nhập khẩu

Chi phí hải quan và thủ tục nhập khẩu cũng cần được ghi nhận. Hạch toán như sau:

  • Nợ TK 151, 152, 153, 156, 211 – Phí hải quan và thủ tục
  • Có TK 331 – Phải trả cho đơn vị thực hiện thủ tục hải quan

Ví dụ: Chi phí hải quan và thủ tục nhập khẩu là 10.000 USD:

Nợ TK 151 (Hàng hóa): 230.000.000 VNĐ (10.000 USD x 23.000 VNĐ/USD)

Có TK 331 (Phải trả cho đơn vị thực hiện thủ tục): 230.000.000 VNĐ

2.2 Hướng dẫn hạch toán mua hàng nhập khẩu theo nguồn gốc hàng hóa

Hạch toán mua hàng nhập khẩu theo nguồn gốc hàng hóa là việc xác định cách ghi nhận tài khoản phù hợp với từng loại hình nhập khẩu. 

Hàng hóa nhập khẩu trực tiếp

Khi doanh nghiệp thực hiện nhập khẩu hàng hóa trực tiếp, các bút toán hạch toán được thực hiện như sau:

Ghi nhận giá trị hàng hóa nhập khẩu:

  • Nợ các TK 151, 152, 153, 156, 211 (trị giá hàng hóa theo tỷ giá thực tế)
  • Have TK 331 – pay to the seller

Ví dụ: Giả sử doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa trị giá 200.000 USD với tỷ giá 23.000 VNĐ/USD.

  • Nợ TK 151 (Hàng hóa): 4.600.000.000 VNĐ (200.000 USD x 23.000 VNĐ/USD)
  • Có TK 331 (Phải trả cho người bán): 4.600.000.000 VNĐ

Hàng hóa nhập khẩu qua đại lý hoặc bên thứ ba

Khi doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa thông qua đại lý hoặc bên thứ ba, quá trình hạch toán có phần khác biệt. Doanh nghiệp cần ghi nhận các chi phí liên quan đến đại lý và thuế nhập khẩu.

Ghi nhận tiền chuyển trước cho bên nhận ủy thác để nhập hàng:

  • Nợ TK 331 – Phải trả cho đơn vị nhận ủy thác
  • Có TK 112 – Tiền gửi ngân hàng hoặc tiền mặt

Ví dụ: Doanh nghiệp chuyển trước 100.000 USD cho đại lý để nhập hàng.

  • Nợ TK 331 (Phải trả cho đơn vị nhận ủy thác): 2.300.000.000 VNĐ (100.000 USD x 23.000 VNĐ/USD)
  • Có TK 112 (Tiền gửi ngân hàng): 2.300.000.000 VNĐ
hạch toán hàng hóa nhập khẩu qua đại lý
Thủ tục hạch toán qua đại lý hoặc bên thứ ba khác với nhập khẩu trực tiếp

2.3 Hướng dẫn hạch toán mua hàng nhập khẩu theo phương thức thanh toán

Khi nhập khẩu hàng hóa, doanh nghiệp có thể áp dụng nhiều phương thức thanh toán khác nhau. Mỗi phương thức sẽ có cách hạch toán cụ thể để đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quản lý tài chính.

Thanh toán trước khi nhận hàng (T/T - Telegraphic Transfer)

Ghi nhận chuyển tiền trước cho nhà cung cấp:

  • Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
  • Có TK 112 – Tiền gửi ngân hàng hoặc tiền mặt

Ví dụ: Doanh nghiệp chuyển trước 200.000 USD cho nhà cung cấp để nhập khẩu hàng hóa, tỷ giá là 23.000 VNĐ/USD.

  • Nợ TK 331 (Phải trả cho người bán): 4.600.000.000 VNĐ (200.000 USD x 23.000 VNĐ/USD)
  • Có TK 112 (Tiền gửi ngân hàng): 4.600.000.000 VNĐ

Thanh toán sau khi nhận hàng (Tín dụng thư L/C - Letter of Credit)

Khi sử dụng tín dụng thư, doanh nghiệp nhận hàng trước và thanh toán sau thông qua ngân hàng.

Khi nhận hàng, ghi nhận hàng hóa nhập kho:

  • Nợ các TK 151, 152, 153, 156, 211 (giá trị hàng hóa)
  • Have TK 331 – pay to the seller

Ví dụ: Giả sử hàng hóa nhập khẩu trị giá 300.000 USD.

  • Nợ TK 151 (Hàng hóa): 6.900.000.000 VNĐ (300.000 USD x 23.000 VNĐ/USD)
  • Có TK 331 (Phải trả cho người bán): 6.900.000.000 VNĐ

Thanh toán trả góp

Phương thức thanh toán này cho phép doanh nghiệp thanh toán theo từng đợt, thường được áp dụng trong trường hợp mua hàng có giá trị lớn.

Khi nhận hàng, ghi nhận hàng hóa nhập kho:

  • Nợ các TK 151, 152, 153, 156, 211 (giá trị hàng hóa)
  • Have TK 331 – pay to the seller

Ví dụ: Giả sử doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa trị giá 500.000 USD, thanh toán thành 5 đợt.

  • Nợ TK 151 (Hàng hóa): 11.500.000.000 VNĐ (500.000 USD x 23.000 VNĐ/USD)
  • Có TK 331 (Phải trả cho người bán): 11.500.000.000 VNĐ

Khi thực hiện thanh toán từng đợt, ghi nhận khoản thanh toán:

  • Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
  • Có TK 112 – Tiền gửi ngân hàng hoặc tiền mặt

2.4 Hướng dẫn ghi nhận mua hàng nhập khẩu theo theo thời điểm hạch toán

Khi mua hàng nhập khẩu, việc ghi nhận hạch toán có thể được thực hiện theo hai thời điểm chính: khi hàng về kho và theo kỳ kế toán. Mỗi cách hạch toán có quy trình và cách thực hiện riêng, ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của doanh nghiệp.

Hạch toán khi hàng về kho

Phương thức này yêu cầu ghi nhận hàng hóa nhập khẩu ngay khi hàng về kho. Đây là cách phổ biến được nhiều doanh nghiệp áp dụng.

Khi hàng hóa về kho, ghi nhận nhập kho:

  • Nợ các TK 151, 152, 153, 156, 211 (giá trị hàng hóa nhập khẩu)
  • Have TK 331 – pay to the seller

Ví dụ: Giả sử doanh nghiệp nhập khẩu 100.000 USD hàng hóa, tỷ giá tại thời điểm nhập kho là 23.000 VNĐ/USD.

  • Nợ TK 151 (Hàng hóa): 2.300.000.000 VNĐ (100.000 USD x 23.000 VNĐ/USD)
  • Có TK 331 (Phải trả cho người bán): 2.300.000.000 VNĐ

Hạch toán theo kỳ kế toán

Hạch toán theo kỳ kế toán cho phép doanh nghiệp ghi nhận hàng nhập khẩu trong báo cáo tài chính vào cuối kỳ kế toán, điều này có thể phù hợp với một số doanh nghiệp lớn hoặc có chu kỳ kinh doanh dài.

Cuối kỳ kế toán, ghi nhận hàng nhập khẩu:

  • Nợ các TK 151, 152, 153, 156, 211 (giá trị hàng hóa nhập khẩu)
  • Have TK 331 – pay to the seller

Ví dụ: Giả sử doanh nghiệp đã ký hợp đồng nhập khẩu trị giá 500.000 USD, nhưng hàng hóa chưa về kho vào cuối kỳ kế toán.

  • Nợ TK 151 (Hàng hóa): 11.500.000.000 VNĐ (500.000 USD x 23.000 VNĐ/USD)
  • Có TK 331 (Phải trả cho người bán): 11.500.000.000 VNĐ

3. Lưu ý khi ghi nhận sổ sách mua hàng nhập khẩu

Việc ghi nhận sổ sách mua hàng nhập khẩu là một quy trình quan trọng, đòi hỏi doanh nghiệp phải tuân thủ các quy định về kế toán cũng như các chính sách thuế hiện hành. Dưới đây là một số lưu ý mà doanh nghiệp cần chú ý khi thực hiện việc này

Chính sách thuế nhập khẩu khi mua hàng: Đảm bảo hiểu rõ và áp dụng đúng các loại thuế nhập khẩu, thuế GTGT,  thuế tiêu thụ đặc biệt đối với hàng nhập khẩu; Xác định các khoản thuế đầu vào có thể khấu trừ để tối ưu hóa chi phí và tuân thủ quy định pháp lý.

Thời điểm ghi nhận chi phí mua hàng nhập khẩu: Chi phí mua hàng nhập khẩu cần được ghi nhận ngay khi hàng về kho để phản ánh kịp thời tình hình tài chính của doanh nghiệp; Trong trường hợp hạch toán cuối kỳ kế toán, doanh nghiệp cần lập các bút toán phù hợp, ghi nhận toàn bộ chi phí phát sinh để bảo đảm sự chính xác trong báo cáo tài chính.

Tuân thủ quy định kế toán: Đảm bảo ghi nhận các giao dịch nhập khẩu theo chuẩn mực kế toán,  các quy định hiện hành để tăng tính minh bạch cho sổ sách; Các bút toán hạch toán phải chính xác, phản ánh đúng bản chất của giao dịch, tuân thủ thời điểm ghi nhận.

4. Hạch toán mua hàng nhập khẩu nhanh chóng với phần mềm LV-DX Accounting

Phần mềm LV-DX Accounting là giải pháp tối ưu giúp doanh nghiệp quản lý việc hạch toán mua hàng nhập khẩu một cách nhanh chóng và chính xác. 

giải pháp hạch toán mua sắm hàng nhập
LV-DX Accounting là giải pháp tối ưu giúp doanh nghiệp quản lý mua hàng nhập khẩu

LV-DX Accounting hỗ trợ doanh nghiệp:

  • Nhập liệu nhanh chóng: Cho phép nhập khẩu dữ liệu từ Excel hoặc nhận diện dữ liệu bằng OCR. 
  • Tự động tính thuế và chi phí phát sinh: Phần mềm tự động tính toán các loại thuế như thuế nhập khẩu, thuế GTGT, phí tiêu thụ đặc biệt, đồng thời tích hợp chi phí vận chuyển, bảo hiểm hàng hóa,… 
  • Quản lý công nợ và thanh toán: Với phần mềm quản lý hoạt động mua sắm LV-DX Accounting, doanh nghiệp dễ dàng quản lý các khoản công nợ phát sinh với đối tác nước ngoài, theo dõi hạn mức công nợ, tự động đối chiếu công nợ theo từng giao dịch.
  • Báo cáo tài chính chính xác, minh bạch: Hệ thống cung cấp đầy đủ báo cáo tài chính, báo cáo thuế, báo cáo chi tiết, giúp doanh nghiệp dễ dàng theo dõi chi phí nhập khẩu 
Tìm hiểu thêm về các chủ đề về hạch toán:

Hạch toán mua hàng nhập khẩu là một phần quan trọng trong quản lý tài chính của doanh nghiệp. Việc hiểu rõ và áp dụng chính xác các phương pháp hạch toán không chỉ giúp đảm bảo tính chính xác trong báo cáo tài chính mà còn góp phần tối ưu hóa chi phí, nâng cao lợi nhuận.

CONTACT INFORMATION:

  • THE COMPANY SHARES INFORMATION, LAC VIET
  • 🏢 Head office: 23 Nguyen Thi huynh, Ward 8, Phu Nhuan District, ho chi minh CITY.CITY
  • ☎️ Hotline: 0901 555 063 | (+84.28) 3842 3333
  • 📧 Email: info@lacviet.com.vn
  • 🌐 Website: https://accnet.vn/
Mai Huong
Have censored content

The editor for the accounting of Vietnam with over 5 years of experience. Stand out with the ability to analyze profoundly the accounting regulations, tax policies, standards financial statements. Read more >>>

Theme: