Khi bắt đầu hoạt động kinh doanh cá thể, một trong những câu hỏi được quan tâm nhiều nhất là: Hộ kinh doanh có cần kế toán không? Có bắt buộc phải ghi sổ sách, lập báo cáo tài chính hay kê khai thuế như doanh nghiệp không? Bài viết này AccNet sẽ giúp bạn hiểu rõ nghĩa vụ kế toán của hộ kinh doanh theo quy định mới nhất, chỉ ra ai cần làm kế toán, ai được miễn, nên tự làm hay thuê ngoài.
1. Hộ kinh doanh có cần kế toán không?
Theo Thông tư 88/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 3 tỷ đồng/năm trở lên bắt buộc phải thực hiện chế độ kế toán theo quy định.
Điều đó có nghĩa là:
- Nếu doanh thu dưới 3 tỷ đồng/năm, hộ kinh doanh không cần áp dụng chế độ kế toán đầy đủ như doanh nghiệp, nhưng vẫn phải ghi chép một số sổ sách đơn giản phục vụ công tác quản lý thuế.
- Nếu doanh thu từ 3 tỷ đồng trở lên, hộ kinh doanh sẽ bắt buộc ghi chép đầy đủ các sổ kế toán cơ bản, lưu trữ chứng từ, có thể bị kiểm tra, đối chiếu thuế định kỳ như doanh nghiệp nhỏ.
Phân loại đối tượng hộ kinh doanh - nghĩa vụ kế toán:
| Loại hộ kinh doanh | Doanh thu hằng năm | Nghĩa vụ kế toán |
| Hộ kinh doanh nhỏ | Dưới 100 triệu đồng/năm | Miễn thuế, không cần ghi sổ kế toán |
| Hộ kinh doanh vừa | 100 triệu – dưới 3 tỷ đồng/năm | Ghi chép đơn giản: thu – chi, tồn kho, công nợ |
| Hộ kinh doanh lớn | Từ 3 tỷ đồng/năm trở lên | Bắt buộc áp dụng chế độ kế toán theo Thông tư 88/2021/TT-BTC |
| Lưu ý: Doanh thu ở đây là tổng doanh thu trong năm dương lịch, không phải theo tháng. Nếu vượt mốc 3 tỷ trong năm, nghĩa vụ kế toán sẽ được áp dụng từ năm kế tiếp. | ||
2. Hộ kinh doanh cần làm những gì nếu bắt buộc kế toán?
Khi thuộc diện bắt buộc thực hiện kế toán, hộ kinh doanh cần đảm bảo 3 nội dung chính:
Mở - ghi chép các loại sổ kế toán
Theo Thông tư 88/2021/TT-BTC, các sổ bắt buộc bao gồm:
- Sổ quỹ tiền mặt / Sổ thu – chi
- Sổ nhập – xuất tồn kho
- Sổ theo dõi công nợ khách hàng, nhà cung cấp
- Sổ tài sản cố định (nếu có sử dụng TSCĐ như xe tải, máy móc,...)
Việc ghi sổ có thể thực hiện bằng tay, bằng Excel hoặc phần mềm kế toán tùy năng lực.
Lưu trữ đầy đủ chứng từ
Bao gồm:
- Hóa đơn mua vào
- Phiếu thu, phiếu chi
- Phiếu nhập kho, xuất kho
- Biên bản bàn giao tài sản, hợp đồng thuê/mượn, v.v.
Những chứng từ này là căn cứ pháp lý để quyết toán thuế. Thiếu chứng từ đồng nghĩa với việc có thể bị ấn định thuế theo doanh thu ước tính, gây thiệt hại lớn.
Lập báo cáo theo yêu cầu
Dù pháp luật không yêu cầu hộ kinh doanh lập báo cáo tài chính như doanh nghiệp, nhưng:
- Cơ quan thuế có thể yêu cầu cung cấp báo cáo tổng hợp doanh thu – chi phí – tồn kho nếu nghi ngờ kê khai chưa đúng.
- Việc chuẩn bị báo cáo cũng giúp bạn nắm rõ hiệu quả hoạt động, không “làm mà không biết lãi lỗ bao nhiêu”.
3. Hộ kinh doanh có bắt buộc phải thuê kế toán không?
Không. Pháp luật không yêu cầu hộ kinh doanh phải tuyển kế toán viên chuyên nghiệp hoặc có người chịu trách nhiệm kế toán như doanh nghiệp.
Tuy nhiên, nghĩa vụ kế toán (ghi sổ, lưu chứng từ, xác định doanh thu – chi phí – lãi) vẫn phải được thực hiện đầy đủ, chính xác. Bạn có thể:
- Tự làm nếu có khả năng
- Thuê ngoài dịch vụ kế toán trọn gói, chỉ cần gửi chứng từ, nhận báo cáo, kê khai đầy đủ
Thực tế cho thấy, nếu chủ hộ không chuyên kế toán, việc tự làm dễ dẫn đến:
- Ghi sai định khoản
- Không lưu chứng từ hợp lệ
- Sai doanh thu – sai số thuế → bị phạt
4. Trường hợp nên thuê dịch vụ kế toán/dùng phần mềm kế toán cho hộ kinh doanh
Bạn nên cân nhắc thuê dịch vụ kế toán nếu:
- Doanh thu lớn, chứng từ nhiều
- Không am hiểu luật thuế/kế toán
- Không có thời gian ghi chép hàng ngày
- Muốn đảm bảo kê khai thuế đúng hạn, đúng số liệu
- Lo ngại bị cơ quan thuế thanh tra
Chi phí thuê dịch vụ kế toán hộ cá thể hiện nay dao động từ 300.000 – 1.000.000 VNĐ/tháng, tùy theo:
- Ngành nghề kinh doanh
- Số lượng chứng từ
- Mức độ theo dõi (hàng tháng hay quý)
Hộ kinh doanh có nên dùng phần mềm kế toán không? Tùy vào quy mô, nhu cầu:
- Hộ kinh doanh nhỏ: Có thể dùng Excel
- Hộ kinh doanh lớn: Nên dùng phần mềm kế toán đơn giản hoặc phần mềm thuế online
Phần mềm hỗ trợ quản lý sổ sách đơn giản: AccNet Cloud (Top 1 - Nên mua)
ACCNET CLOUD – PHẦN MỀM KẾ TOÁN ONLINE CHO DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ
- Cắt 30–40% thời gian làm báo cáo tài chính mỗi quý
- Giảm 80% lỗi nhập liệu nhờ dữ liệu tự động liên kết giữa các phân hệ
- Truy xuất báo cáo ngay trên trình duyệt, không cần gửi file rườm rà qua mail
- Tự động khớp số liệu kế toán – kho – bán hàng – ngân hàng
- Dễ dàng theo dõi doanh thu, công nợ, dòng tiền mọi lúc, mọi nơi
Hàng nghìn doanh nghiệp SME đã tiết kiệm 200–500 triệu mỗi năm nhờ chuẩn hóa công tác kế toán với AccNet Cloud
👉 Vẫn dùng Excel là chấp nhận sai số và trễ hạn >>> Chuyển qua AccNet Cloud – gọn, chuẩn, không trễ deadline.
5. Hộ kinh doanh không làm kế toán có bị phạt không?
Have, nếu thuộc nhóm doanh thu từ 3 tỷ đồng/năm trở lên mà không thực hiện đúng nghĩa vụ kế toán. Một số lỗi phổ biến, mức phạt tương ứng:
| Hành vi vi phạm | Mức phạt (theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP) |
| Không mở sổ kế toán đúng quy định | 2 – 5 triệu đồng |
| Không lưu trữ hóa đơn, chứng từ | 5 – 10 triệu đồng |
| Không kê khai, kê khai sai doanh thu | Bị truy thu thuế + tiền phạt từ 10 – 20% số tiền trốn thuế |
| Ngoài ra, nếu bị xem là hành vi gian lận thuế, hộ kinh doanh có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự tùy mức độ. | |
The hộ kinh doanh có cần kế toán không chính là trách nhiệm pháp lý, là yếu tố sống còn để vận hành ổn định, kiểm soát dòng tiền, tránh các rủi ro thuế. Bạn có thể:
- Tự làm nếu có kiến thức cơ bản, hộ kinh doanh không quá phức tạp
- Thuê dịch vụ kế toán nếu muốn an tâm, tiết kiệm thời gian, tránh sai sót
Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp phần mềm kế toán đơn giản, dễ dùng cho hộ cá thể, hoặc cần giới thiệu dịch vụ kế toán trọn gói giá hợp lý, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí!
CONTACT INFORMATION:- ACCOUNTING SOLUTIONS COMPREHENSIVE ACCNET
- 🏢 Head office: 23 Nguyen Thi huynh, Ward 8, Phu Nhuan District, ho chi minh CITY.CITY
- ☎️ Hotline: 0901 555 063
- 📧 Email: accnet@lacviet.com.vn
- 🌐 Website: https://accnet.vn/
Theme: