Việc sản xuất ra một sản phẩm không thể là một chuỗi hành động ngẫu hứng. Mỗi bước – từ tiếp nhận nguyên vật liệu cho đến khi thành phẩm được đóng gói, xuất kho – đều cần được tổ chức bài bản và kiểm soát chặt chẽ. Và công cụ trực quan nhất để giúp doanh nghiệp làm được điều đó chính là sơ đồ quy trình sản xuất. Trong bài viết này, AccNet sẽ cùng bạn tìm hiểu rõ: lưu đồ quy trình sản xuất là gì, vì sao doanh nghiệp cần phải có, cách xây dựng đúng chuẩn, những công cụ nào có thể hỗ trợ hiệu quả nhất.

1. Sơ đồ quy trình sản xuất là gì?

Sơ đồ/lưu đồ quy trình sản xuất (Production Process Flowchart) là bản vẽ thể hiện trình tự các bước từ đầu vào đến đầu ra của quá trình sản xuất. Mỗi công đoạn được mô tả bằng hình khối (thường là hình chữ nhật), kết nối bằng mũi tên để thể hiện luồng vận hành. Mục tiêu chính của sơ đồ là giúp doanh nghiệp nhìn rõ luồng công việc, phát hiện điểm nghẽn, chuẩn hóa vận hành, dễ dàng đào tạo nhân sự mới.

2. Sơ đồ quy trình sản xuất các ngành hot hiện nay 

Lưu đồ quy trình sản xuất ngành cơ khí 

Nhập phôi thép >>> Gia công thô (cắt, tiện thô) >>> Nhiệt luyện >>> Gia công tinh (tiện tinh, mài) >>> Kiểm tra kích thước >>> Lắp ráp >>> Kiểm định chất lượng >>> Đóng gói – xuất kho

Sơ đồ quy trình sản xuất​ ngành thực phẩm

Nhập nguyên liệu >>> Kiểm tra nguyên liệu >>> Sơ chế >>> Nấu chín / chế biến >>> Đóng gói >>> Kiểm nghiệm vi sinh >>> Giao hàng

Lưu đồ quy trình sản xuất ngành may mặc

Thiết kế rập mẫu >>> Cắt vải >>> May ráp >>> Ủi thành phẩm >>> Kiểm hàng >>> Đóng gói >>> Giao kho

Sơ đồ quy trình sản xuất​ ngành in ấn bao bì

Nhận file thiết kế >>> In thử >>> In chính thức >>> Cán màng >>> Bế, dán >>> Kiểm tra >>> Đóng gói

3. Cách xây dựng sơ đồ quy trình sản xuất chi tiết

Để xây đúng – dùng được – không rối, bạn cần thực hiện các bước sau:

Bước 1: Xác định rõ phạm vi quy trình

Bạn đang vẽ sơ đồ quy trình sản xuất​ cho toàn nhà máy, một dòng sản phẩm hay một công đoạn cụ thể? Phạm vi càng rõ thì sơ đồ càng chính xác.

Bước 2: Liệt kê từng bước thực tế

  • Từ khi nguyên vật liệu được nhập vào, đi qua từng công đoạn (gia công, kiểm tra, đóng gói…) đến khi thành phẩm được xuất xưởng.
  • Lưu ý: Đừng vẽ theo lý thuyết – hãy đi thực tế phân xưởng để liệt kê chính xác các bước đang thực hiện.

Bước 3: Xác định trách nhiệm từng bước

Mỗi công đoạn cần rõ ai thực hiện, ai kiểm tra, có tiêu chuẩn đầu vào/đầu ra không. Điều này giúp dễ gán nhiệm vụ, theo dõi hiệu suất.

Bước 4: Vẽ sơ đồ quy trình sản xuất​ bằng công cụ phù hợp

Dùng Visio, Lucidchart, Draw.io, Excel hoặc tích hợp trong phần mềm ERP để thể hiện các bước bằng hình khối, mũi tên, chú thích rõ ràng.

Bước 5: Hiệu chỉnh, áp dụng

Sau khi hoàn tất bản lưu đồ quy trình sản xuất, cần họp các bộ phận liên quan để rà soát, điều chỉnh nếu cần. Sau đó mới chính thức áp dụng, đưa vào quy trình vận hành.

4. Tại sao doanh nghiệp cần sơ đồ quy trình sản xuất?

Sơ đồ quy trình không phải để “trang trí” trong hồ sơ ISO hay trên tường phân xưởng, mà là công cụ vận hành cốt lõi, mang lại 5 lợi ích rõ rệt:

  • Chuẩn hóa công việc: Giúp mọi người trong nhà máy hiểu rõ ai làm gì, làm khi nào, theo tiêu chuẩn nào, từ đó làm đúng – làm đủ – đúng thời điểm.
  • Giảm sai sót, loại bỏ lãng phí: Phát hiện ra những bước không cần thiết, trùng lặp hoặc mất nhiều thời gian, từ đó cải tiến quy trình để tối ưu hiệu quả sản xuất.
  • Tăng tốc độ đào tạo nhân sự mới: Nhân viên mới chỉ cần nhìn lưu đồ quy trình sản xuất là hiểu rõ chuỗi công việc, vị trí của họ trong quy trình.
  • Cơ sở triển khai hệ thống ISO, ERP: Khi áp dụng các hệ thống quản lý như ISO 9001, ERP hay Lean, sơ đồ là điều kiện tiên quyết để mô tả quy trình, tích hợp dữ liệu.
  • Cải thiện phối hợp liên phòng ban: Sơ đồ giúp các bộ phận như kho, kế toán, sản xuất, QA hiểu mối liên hệ công việc với nhau, giảm xung đột, chậm trễ do “lệch quy trình”.

5. Nên dùng phần mềm gì để vẽ, quản lý quy trình sản xuất?

Nếu chỉ muốn vẽ sơ đồ quy trình sản xuất​:

  • Draw.io (miễn phí)
  • Lucidchart (có bản miễn phí + nâng cao)
  • Microsoft Visio (chuyên nghiệp, trả phí)
  • Google Slides hoặc Excel (nếu đơn giản)

Nếu muốn vừa vẽ lưu đồ quy trình sản xuất – vừa theo dõi sản xuất – tính giá thành: AccNet Cloud – phần mềm quản lý sản xuất chuyên biệt. Phần mềm như AccNet Cloud cho phép thiết kế sơ đồ quy trình ngay trong hệ thống, đồng thời theo dõi tồn kho, thời gian công đoạn, tự tính giá thành, kết nối giữa phòng kế toán – kho – phân xưởng.

6. Lưu ý quan trọng khi áp dụng sơ đồ quy trình sản xuất​ vào thực tế

  • Luôn vẽ theo thực tế sản xuất, không sao chép mẫu chung chung
  • Lưu đồ quy trình sản xuất càng đơn giản – càng dễ triển khai
  • Nên in sơ đồ treo tại các vị trí dễ thấy trong xưởng sản xuất
  • Gắn tiêu chuẩn chất lượng (ISO, tiêu chuẩn nội bộ) vào mỗi bước nếu có
  • Thường xuyên rà soát, cải tiến theo chu kỳ sản xuất thực tế

Sơ đồ quy trình sản xuất không chỉ giúp doanh nghiệp dễ quản lý hơn, mà còn là bước đệm quan trọng để chuyển đổi số – áp dụng ISO – tối ưu năng suất. Một sơ đồ tốt là sơ đồ phản ánh đúng thực tế, rõ ràng, dễ hiểu, gắn với công cụ quản lý hiện đại. Nếu doanh nghiệp của bạn đang cần chuẩn hóa quy trình sản xuất hoặc đang triển khai phần mềm ERP, hãy bắt đầu bằng việc vẽ một lưu đồ quy trình sản xuất chuẩn, sau đó áp dụng vào thực tế để tạo ra hiệu quả rõ ràng từ bên trong.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:
  • GIẢI PHÁP KẾ TOÁN TOÀN DIỆN ACCNET
  • 🏢 Trụ sở chính: 23 Nguyễn Thị huỳnh, Phường 8, Quận Phú Nhuận, TP.HCM
  • ☎️ Hotline: 0901 555 063
  • 📧 Email: accnet@lacviet.com.vn
  • 🌐 Website: https://accnet.vn/