Theo xu thế hội nhập quốc tế, mở rộng chuỗi cung ứng toàn cầu, hoạt động nhập khẩu hàng hóa ngày càng trở nên phổ biến với các doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, song hành với hoạt động nhập khẩu là hàng loạt nghĩa vụ tài chính phát sinh – trong đó, thuế giá trị gia tăng (GTGT) hàng nhập khẩu là một khoản thuế quan trọng mà doanh nghiệp phải kê khai, nộp đúng, đủ.

Việc hiểu, tính chính xác thuế GTGT hàng nhập khẩu không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định pháp luật, mà còn kiểm soát tốt chi phí, tránh rủi ro truy thu, phạt chậm nộp. Đáng tiếc là hiện nay, nhiều doanh nghiệp vẫn nhầm lẫn giữa giá trị tính thuế, công thức tính, thời điểm được khấu trừ, dẫn đến sai sót nghiêm trọng.

Bài viết dưới đây sẽ đóng vai trò như một cẩm nang toàn diện, giúp doanh nghiệp nắm vững:

  • Thuế GTGT hàng nhập khẩu là gì?
  • Cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu chi tiết, ví dụ thực tế.
  • Căn cứ pháp lý, thủ tục kê khai, các lỗi phổ biến, giải pháp xử lý.

1. Vì sao doanh nghiệp cần nắm vững cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu?

Thuế GTGT không chỉ phát sinh trong hoạt động mua bán nội địa mà còn áp dụng trực tiếp tại khâu nhập khẩu. Khi hàng hóa được nhập khẩu vào Việt Nam, doanh nghiệp không chỉ chịu thuế nhập khẩu (nếu có), mà còn phải nộp thuế GTGT cho khoản giá trị hàng hóa đó, dù hàng chưa bán ra thị trường.

Một số lý do doanh nghiệp cần nắm chắc cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu:

Ảnh hưởng đến chi phí đầu vào, tính toán giá thành

Thuế GTGT là khoản phải tạm ứng tại thời điểm thông quan. Nếu doanh nghiệp không biết tính đúng giá trị thuế phải nộp, dễ dẫn đến:

  • Dự trù dòng tiền sai.
  • Hạch toán chi phí không chính xác.
  • Gây chậm trễ trong khâu giao hàng hoặc sản xuất do thiếu ngân sách thuế.

Cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu tác động đến khả năng khấu trừ, hoàn thuế

Doanh nghiệp chỉ được khấu trừ thuế GTGT hàng nhập khẩu nếu:

  • Có đầy đủ hồ sơ chứng từ hải quan.
  • Đã nộp thuế đúng thời điểm, đúng nội dung.
  • Hàng hóa dùng cho hoạt động kinh doanh chịu thuế GTGT đầu ra.

Không nắm rõ cách tính → kê khai sai → không được khấu trừ → tăng chi phí thực tế.

Tránh sai phạm, rủi ro pháp lý

  • Sai mã HS, sai giá tính thuế, khai sai thuế suất GTGT đều có thể khiến doanh nghiệp bị truy thu, phạt hành chính, thậm chí bị đình chỉ thông quan.
  • Rủi ro này ngày càng lớn do cơ quan thuế, hải quan đang siết chặt việc quản lý thuế nhập khẩu thông qua hệ thống điện tử.

2. Thuế GTGT hàng nhập khẩu là gì?

Định nghĩa theo quy định pháp luật

Theo Luật Thuế Giá trị gia tăng số 13/2008/QH12 (đã được sửa đổi, bổ sung), thuế GTGT đối với hàng nhập khẩu là loại thuế gián thu đánh vào giá trị gia tăng của hàng hóa khi đưa vào thị trường nội địa Việt Nam.

Doanh nghiệp trực tiếp nộp khoản thuế này tại khâu làm thủ tục hải quan, bên cạnh các loại thuế khác như thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có).

Đặc điểm của thuế GTGT hàng nhập khẩu

  • Là khoản thu bắt buộc, không phân biệt hàng hóa kinh doanh hay phi thương mại.
  • Chỉ được khấu trừ nếu hàng hóa dùng cho hoạt động sản xuất kinh doanh có phát sinh thuế GTGT đầu ra.
  • Không nằm trong giá trị hàng hóa, tức là doanh nghiệp có thể kê khai để khấu trừ nếu đủ điều kiện.

Đối tượng chịu thuế GTGT khi nhập khẩu

Theo quy định hiện hành, hầu hết hàng hóa nhập khẩu đều chịu thuế GTGT ngoại trừ:

  • Hàng viện trợ không hoàn lại.
  • Hàng nhập khẩu từ các khu phi thuế quan, khu công nghiệp nếu đủ điều kiện.
  • Một số thiết bị, máy móc chuyên ngành theo danh mục miễn thuế.

Doanh nghiệp nhập khẩu chính là người có nghĩa vụ nộp thuế GTGT cho lô hàng tại thời điểm thông quan. Sau khi nộp, doanh nghiệp sẽ được cấp chứng từ thu thuế để phục vụ khấu trừ trong kỳ kế toán.

3. Cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu: Công thức & phân tích chi tiết

Việc tính thuế GTGT hàng nhập khẩu đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối, vì liên quan trực tiếp đến khâu thông quan, chi phí đầu vào, cũng như quyền khấu trừ thuế của doanh nghiệp sau này. Căn cứ theo Điều 7, Thông tư 219/2013/TT-BTC, công thức tính như sau:

Công thức tính thuế GTGT hàng nhập khẩu 

Thuế GTGT hàng nhập khẩu = (Giá tính thuế nhập khẩu + Thuế nhập khẩu + Thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có)) x Thuế suất GTGT

Giải thích từng thành phần trong công thức cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu

Giá tính thuế nhập khẩu

  • Là giá CIF: bao gồm Giá hàng hóa + Chi phí vận chuyển + Bảo hiểm đến cửa khẩu Việt Nam.
  • Doanh nghiệp cần khai đúng giá trị hợp đồng, kèm theo invoice, vận đơn, bảo hiểm để cơ quan hải quan xác nhận.

Thuế nhập khẩu

  • Áp dụng theo biểu thuế hiện hành (MFN, ưu đãi đặc biệt, hoặc FTA).
  • Có thể thay đổi tùy mã HS, hiệp định thương mại mà Việt Nam ký kết.

Thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có)

  • Áp dụng với các mặt hàng như: rượu, bia, thuốc lá, xe ô tô từ 24 chỗ trở xuống, nước ngọt có gas...
  • Thuế TTĐB phải cộng vào giá trị tính GTGT trước khi nhân với thuế suất GTGT.

Thuế suất GTGT

  • Phổ biến là 10%, một số hàng hóa thuộc diện 5% (thiết bị y tế, nông nghiệp…) hoặc 0% với hàng viện trợ, viện trợ nhân đạo.

Ví dụ minh họa chi tiết cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu

Tình huống thực tế:

Doanh nghiệp A nhập khẩu 1 lô hàng thiết bị điện tử từ Hàn Quốc, thông tin như sau:

  • Giá CIF: 500.000.000 VNĐ
  • Thuế nhập khẩu: 10%
  • Không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt
  • Thuế suất GTGT: 10%

Bước 1: Tính thuế nhập khẩu

  • Thuế NK = 500.000.000 x 10% = 50.000.000 VNĐ

Bước 2: Tính thuế GTGT hàng nhập khẩu

  • Thuế GTGT = (500.000.000 + 50.000.000) x 10% = 55.000.000 VNĐ

Tổng thuế doanh nghiệp phải nộp tại khâu nhập khẩu:

  • Thuế NK: 50 triệu
  • Thuế GTGT: 55 triệu
  • → Tổng cộng: 105 triệu đồng

Số tiền 55 triệu đồng thuế GTGT này sẽ được hạch toán vào Tài khoản 1332, được khấu trừ trong kỳ kê khai thuế tiếp theo, nếu đáp ứng đủ điều kiện khấu trừ.

4. Căn cứ pháp lý, chính sách hiện hành khi tính thuế GTGT hàng nhập khẩu

Doanh nghiệp cần căn cứ vào hệ thống văn bản pháp luật thuế, hải quan để đảm bảo cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu, kê khai thuế GTGT hàng nhập khẩu đúng quy định.

Các văn bản pháp lý chính 

  • Luật Thuế GTGT số 13/2008/QH12, sửa đổi bổ sung năm 2013, 2016.
  • Thông tư 219/2013/TT-BTC: Hướng dẫn thi hành luật thuế GTGT, đặc biệt Điều 7 về cách xác định giá tính thuế.
  • Luật Hải quan số 54/2014/QH13, các văn bản hướng dẫn.
  • Nghị định 134/2016/NĐ-CP, Nghị định 18/2021/NĐ-CP: Quy định chi tiết về miễn, giảm, hoàn thuế nhập khẩu, thuế GTGT đối với hàng nhập khẩu.
  • Công văn 5757/TCHQ-TXNK (2023): Hướng dẫn xác định lại mã HS, tính lại thuế GTGT khi có chênh lệch trong khai báo hải quan.

Các chính sách cập nhật ảnh hưởng đến thuế GTGT hàng nhập khẩu

  • Chính sách giảm thuế GTGT tạm thời 2023–2024 (từ 10% xuống 8%) áp dụng với một số mặt hàng nhập khẩu theo Nghị định 44/2023/NĐ-CP.
  • Tác động từ các hiệp định thương mại như EVFTA, CPTPP, RCEP... làm giảm thuế nhập khẩu → ảnh hưởng đến giá tính thuế GTGT (vì giảm phần thuế nhập khẩu).

Ghi nhớ: Nếu doanh nghiệp áp dụng FTA giảm thuế nhập khẩu, thì thuế GTGT tính theo công thức cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu vẫn có thể giảm – vì phần thuế nhập khẩu bị giảm sẽ không cộng vào giá trị tính GTGT nữa.

Việc nắm vững công thức tính thuế GTGT hàng nhập khẩu, các căn cứ pháp lý đi kèm sẽ giúp doanh nghiệp kê khai chính xác, tránh sai sót, đảm bảo quyền khấu trừ hợp lệ.

5. Thủ tục nộp thuế GTGT hàng nhập khẩu & thời điểm kê khai khấu trừ

Việc hiểu đúng cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu thôi là chưa đủ, doanh nghiệp còn phải thực hiện đúng thủ tục nộp thuế, kê khai đúng thời điểm để đảm bảo quyền lợi khấu trừ, tránh bị xử phạt.

Quy trình kê khai, nộp thuế GTGT tại khâu hải quan 

Từ năm 2020 đến nay, các thủ tục nộp thuế GTGT hàng nhập khẩu đều thực hiện qua Cổng thông tin một cửa quốc gia, hệ thống VNACCS/VCIS của Tổng cục Hải quan.

Quy trình cơ bản:

  • Doanh nghiệp kê khai tờ khai hải quan điện tử → khai báo đầy đủ thông tin giá trị CIF, thuế suất, mã HS.
  • Tự động tính số thuế phải nộp (thuế nhập khẩu + thuế GTGT).
  • Nộp thuế điện tử thông qua cổng thanh toán ngân hàng kết nối với hệ thống hải quan.
  • Nhận chứng từ xác nhận nộp thuế → phục vụ khấu trừ thuế GTGT đầu vào.

Lưu ý: Doanh nghiệp không được thông quan nếu chưa nộp đầy đủ thuế GTGT, thuế nhập khẩu theo quy định.

Thời điểm kê khai, điều kiện khấu trừ thuế GTGT hàng nhập khẩu 

Sau khi nộp thuế tại hải quan, doanh nghiệp được quyền khấu trừ thuế GTGT đầu vào nếu đáp ứng các điều kiện sau:

Điều kiện Mô tả chi tiết
1. Có chứng từ nộp thuế GTGT nhập khẩu Tờ khai hải quan + Giấy nộp tiền vào NSNN (mẫu C1-02/NS)
2. Hàng hóa dùng cho hoạt động chịu thuế GTGT Không dùng cho hàng miễn thuế, dự án ODA không chịu thuế
3. Kê khai đúng kỳ phát sinh Trễ hạn có thể không được khấu trừ hoặc phải giải trình lại

6. Các sai sót thường gặp & lưu ý quan trọng khi áp dụng cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu

Mặc dù quy trình cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu, nộp thuế GTGT hàng nhập khẩu đã được điện tử hóa, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn mắc lỗi do thiếu kiểm tra kỹ hoặc nhầm lẫn trong khâu khai báo.

Các lỗi phổ biến doanh nghiệp thường gặp 

  • Khai sai mã HS → áp dụng sai thuế suất GTGT hoặc thuế NK → bị truy thu.
  • Không cộng thuế TTĐB vào giá tính GTGT (đối với hàng hóa chịu TTĐB) → khai thiếu thuế.
  • Sai giá CIF hoặc khai FOB → bị điều chỉnh tăng giá tính thuế.
  • Không nộp đủ chứng từ khi kê khai khấu trừ → bị loại khỏi quyền khấu trừ.

Hệ lụy - giải pháp phòng tránh

Hệ lụy:

  • Truy thu thuế, tiền phạt, chậm thông quan.
  • Mất quyền khấu trừ thuế, tăng chi phí thực tế.
  • Ảnh hưởng đến uy tín, xếp hạng tuân thủ hải quan của doanh nghiệp.

Giải pháp phòng tránh:

  • Liên kết chặt chẽ giữa bộ phận kế toán, xuất nhập khẩu.
  • Sử dụng phần mềm kế toán tích hợp kê khai thuế, dữ liệu hải quan.
  • Định kỳ đối chiếu dữ liệu giữa tờ khai hải quan – sổ kế toán – báo cáo thuế GTGT.
  • Đào tạo nhân viên cập nhật chính sách thuế mới nhất từ Tổng cục Thuế và Hải quan.

7. Giải pháp quản lý thuế GTGT hàng nhập khẩu hiệu quả cho doanh nghiệp

Để tối ưu hiệu quả quản lý thuế GTGT hàng nhập khẩu, đặc biệt khi doanh nghiệp nhập khẩu thường xuyên, việc ứng dụng phần mềm kế toán chuyên dụng, tích hợp hệ thống là xu hướng tất yếu.

Giải pháp phần mềm tích hợp phần mềm kế toán – hóa đơn – hệ thống hải quan hiện đại AccNet Cloud giúp:

  • Tự động cập nhật thông tin thuế từ tờ khai hải quan.
  • Tính toán chính xác thuế GTGT đầu vào từ dữ liệu thông quan.
  • Theo dõi, lưu trữ chứng từ thuế phục vụ quyết toán hoặc kiểm tra đột xuất.

ACCNET CLOUD – PHẦN MỀM KẾ TOÁN ONLINE CHO DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ

  • Cắt 30–40% thời gian làm báo cáo tài chính mỗi quý
  • Giảm 80% lỗi nhập liệu nhờ dữ liệu tự động liên kết giữa các phân hệ
  • Truy xuất báo cáo ngay trên trình duyệt, không cần gửi file rườm rà qua mail
  • Tự động khớp số liệu kế toán – kho – bán hàng – ngân hàng
  • Dễ dàng theo dõi doanh thu, công nợ, dòng tiền mọi lúc, mọi nơi

Hàng nghìn doanh nghiệp SME đã tiết kiệm 200–500 triệu mỗi năm nhờ chuẩn hóa công tác kế toán với AccNet Cloud

👉 Vẫn dùng Excel là chấp nhận sai số và trễ hạn >>> Chuyển qua AccNet Cloud – gọn, chuẩn, không trễ deadline.

AccNet Cloud

Lợi ích cụ thể khi ứng dụng phần mềm kế toán AccNet Cloud

Lợi ích Mô tả
Tự động tính thuế GTGT hàng nhập khẩu Tránh sai sót, giảm thời gian thao tác
Đồng bộ chứng từ Từ tờ khai hải quan đến hệ thống kế toán
Tối ưu dòng tiền Lập kế hoạch nộp thuế chính xác, tránh bị động vốn
Hỗ trợ kê khai khấu trừ Tự động xác định thời điểm khấu trừ đúng kỳ

Cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu không chỉ là yêu cầu bắt buộc về mặt pháp lý, mà còn là một yếu tố sống còn để doanh nghiệp:

  • Kiểm soát tốt chi phí đầu vào.
  • Đảm bảo quyền lợi khấu trừ thuế hợp pháp.
  • Tăng độ tin cậy khi thanh tra, kiểm tra thuế.

Công nghệ tài chính – kế toán số ngày càng phát triển, doanh nghiệp nên chủ động triển khai hệ thống kế toán tích hợp, kết nối dữ liệu hải quan, tự động hóa khâu tính – kê khai thuế để giảm thiểu rủi ro, tiết kiệm nguồn lực.

Bạn đang cần phần mềm hỗ trợ cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu, quản lý toàn bộ dữ liệu thuế doanh nghiệp? Hãy trải nghiệm AccNet Cloud – giải pháp kế toán thuế tích hợp, an toàn, hiệu quả cho doanh nghiệp hiện đại.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:
  • GIẢI PHÁP KẾ TOÁN TOÀN DIỆN ACCNET
  • 🏢 Trụ sở chính: 23 Nguyễn Thị huỳnh, Phường 8, Quận Phú Nhuận, TP.HCM
  • ☎️ Hotline: 0901 555 063
  • 📧 Email: accnet@lacviet.com.vn
  • 🌐 Website: https://accnet.vn/