Là một người kế toán chuyên nghiệp, liệu bạn có biết rằng trong kế toán, có một nguyên tắc quan trọng gọi là “nguyên tắc trọng yếu” không? Nếu báo cáo tài chính không tuân thủ nguyên tắc trọng yếu, thì nó có thể dẫn đến những quyết định sai lầm của người sử dụng. Vậy, nguyên tắc trọng yếu trong kế toán là gì? Tác động của nó thế nào? Cùng Accnet tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.

>> Có thể bạn quan tâm:

1. Nguyên tắc trọng yếu trong kế toán là gì?

Nguyên tắc trọng yếu là một trong những nguyên tắc cơ bản trong kế toán. Nguyên tắc này quy định rằng chỉ những thông tin có ảnh hưởng đáng kể đến quyết định của người sử dụng báo cáo tài chính mới phải được trình bày trong báo cáo đó.

Theo đó, nguyên tắc trọng yếu được quy định tại Khoản 1, Điều 22 của Chuẩn mực kế toán chung số 01 cho rằng: “Thông tin được coi là trọng yếu khi thiếu hoặc sai lệch của thông tin đó có thể tác động đến quyết định kinh tế của người sử dụng thông tin”.

2. Nội dung của nguyên tắc trọng yếu trong kế toán

Nguyên tắc trọng yếu trong lĩnh vực kế toán (Hay còn được gọi là nguyên tắc Materility) đặt ra rằng kế toán phải tập trung vào việc thu thập, xử lý, và cung cấp thông tin có tính chất quan trọng. Đây là những thông tin mà nếu bị thiếu sót hoặc không chính xác có thể tạo ra sai lệch đáng kể trong báo cáo tài chính, ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định kinh tế của những người sử dụng thông tin.

Các thông tin không mang tính quan trọng, có ít ảnh hưởng hoặc không đáng kể đối với người sử dụng có thể được bỏ qua hoặc tổng hợp vào các khoản mục có cùng tính chất hoặc chức năng.

Ví dụ: Trong báo cáo tài chính của khách sạn A, có một số khoản mục có nội dung tương đồng được gộp chung vào một khoản mục lớn nhằm tạo ra sự tiện lợi và sự rõ ràng. 

  • Chẳng hạn như, các khoản như tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, tiền đang chuyển,… có thể được kết hợp thành một khoản mục duy nhất là Tiền và các khoản tương đương tiền. 
  • Tương tự, các khoản như nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ, hàng hóa, hàng gửi bán,… có thể được gộp chung vào một khoản mục lớn là Hàng tồn kho.
nguyên tắc trọng yếu trong kế toán

Tìm hiểu một số nội dung của nguyên tắc trọng yếu trong ngành kế toán

3. Những tác động của nguyên tắc trọng yếu trong kế toán đến báo cáo tài chính

  • Theo nguyên tắc trọng yếu, những thông tin quan trọng sẽ được đưa ra và trình bày một cách độc lập trên báo cáo tài chính. Chẳng hạn, thông tin liên quan đến tiền được xem xét là trọng yếu vì ảnh hưởng đến khả năng thanh toán của doanh nghiệp. Do đó, chỉ tiêu “Tiền và các khoản tương đương tiền” thường được báo cáo riêng biệt để đảm bảo sự rõ ràng và quan trọng của thông tin này.
  • Những thông tin có tính chất tương đồng sẽ được gộp lại khi trình bày trên báo cáo tài chính. Ví dụ, các mục như nguyên liệu vật liệu, công cụ dụng cụ, thành phẩm, hàng hóa,… đều là tài sản liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh. Do đó, chúng thường được tổng hợp vào một chỉ tiêu duy nhất là “Hàng tồn kho” để làm cho báo cáo trở nên dễ theo dõi và hiệu quả.

Từ góc độ của doanh nghiệp, áp dụng nguyên tắc trọng yếu trong kế toán giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và công sức khi lập báo cáo tài chính, đặc biệt là khi có khả năng đơn giản hóa ghi nhận sự kiện và giao dịch không mang tính quan trọng.

nguyên tắc trọng yếu trong kế toán

Nguyên tắc trọng yếu trong kế toán có ảnh hưởng như thế nào đến báo cáo tài chính?

>>> Xem thêm các bài viết liên quan khác:

4. Tầm quan trọng của nguyên tắc trọng yếu trong doanh nghiệp

  • Việc tuân thủ nguyên tắc trọng yếu sẽ giúp đảm bảo rằng báo cáo tài chính cung cấp thông tin hữu ích, đầy đủ và trung thực, giúp người sử dụng đưa ra quyết định chính xác.
  • Nguyên tắc trọng yếu trong kế toán giúp ngăn chặn việc trình bày các thông tin không đáng kể trong báo cáo tài chính, điều này có thể làm giảm tính tin cậy của báo cáo tài chính.
  • Nguyên tắc trọng yếu cho phép doanh nghiệp có thể ghi nhận đơn giản hóa đối với những sự kiện, những giao dịch không mang tính trọng yếu, điều này có thể giúp doanh nghiệp giảm chi phí lập báo cáo tài chính.
vai trò của nguyên tắc trọng yếu

Tầm quan trọng của nguyên tắc trọng yếu trong doanh nghiệp hiện nay

5. Mối liên hệ giữa nguyên tắc trọng yếu và nguyên tắc phù hợp

Nguyên tắc phù hợp tập trung vào việc đảm bảo rằng việc ghi nhận doanh thu và chi phí phải đi đôi với nhau. Điều này có nghĩa là: Khi báo cáo một khoản doanh thu, cần phải ghi nhận một khoản chi phí tương ứng liên quan đến quá trình tạo ra doanh thu đó. Chi phí này không chỉ bao gồm chi phí phát sinh trong kỳ tạo ra doanh thu mà còn bao gồm chi phí từ các kỳ trước hoặc các chi phí phải trả liên quan đến doanh thu của kỳ đó.

Tuy nhiên, khi xuất hiện xung đột giữa các nguyên tắc trọng yếu trong kế toán, doanh nghiệp có thể xử lý theo các bước sau:

  • Tuân theo các chuẩn mực kế toán hoặc các quy định có liên quan.
  • Cân nhắc lợi ích của các bên liên quan và đánh giá mức độ ảnh hưởng của các sự kiện.
  • Tham khảo ý kiến của người có kinh nghiệm trong lĩnh vực kế toán.

Bằng cách này, doanh nghiệp có thể đảm bảo sự tuân thủ và đồng nhất trong quá trình xử lý thông tin, đồng thời đối mặt và giải quyết nhanh chóng các tình huống xung đột.

nguyên tắc trọng yếu và nguyên tắc phù hợp

Mối quan hệ giữa nguyên tắc trọng yếu và phù hợp như thế nào?

>>> Tìm hiểu thêm các bài viết cùng chủ đề:

Nhìn chung, nguyên tắc trọng yếu trong kế toán là một phần quan trọng góp phần đảm bảo tính trung thực và đầy đủ của báo cáo tài chính. Việc cập nhật nguyên tắc trọng yếu trong năm 2024 sẽ giúp cho nguyên tắc này trở nên rõ ràng và dễ hiểu hơn, phù hợp với thực tế kinh doanh hiện nay.