
Khi phát sinh những sai sót, cần điều chỉnh thông tin, việc ghi nhận bút toán cho các hóa đơn thay thế (HĐTT) trở nên cần thiết. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách hạch toán hóa đơn thay thế, những lưu ý quan trọng cần nắm bắt để đảm bảo tuân thủ pháp luật cho doanh nghiệp. Hãy cùng AccNet tìm hiểu chi tiết dưới bài viết sau!
1. Cách hạch toán hóa đơn thay thế chính xác
Bút toán tổng quát áp dụng cho tất cả các trường hợp:
Hủy bút toán gốc |
|
Ghi nhận lại bút toán mới |
|
Dưới đây là ví dụ cụ thể về các trường hợp hạch toán liên quan đến hóa đơn thay thế:
- Hạch toán hóa đơn thay thế cho hóa đơn bị hủy
- Hạch toán HĐTT cho hóa đơn bị mất
- Hạch toán HĐTT do sai sót
- Hạch toán HĐTT do điều chỉnh giá
- Hạch toán HĐTT do thay đổi thông tin khách hàng
1.1. Hạch toán hóa đơn thay thế cho hóa đơn bị hủy
Doanh nghiệp A phát hiện sai sót trên hóa đơn gốc khi bán hàng hóa trị giá 50 triệu đồng (chưa thuế GTGT 10%). Hóa đơn gốc bị hủy, doanh nghiệp phát hành hóa đơn thay thế với thông tin chính xác.
Bút toán ban đầu:
- Nợ TK 131: 55 triệu đồng
- Có TK 511: 50 triệu đồng
- Có TK 3331: 5 triệu đồng
Hủy bút toán gốc:
- Nợ TK 511: 50 triệu đồng
- Nợ TK 3331: 5 triệu đồng
- Có TK 131: 55 triệu đồng
Ghi nhận lại bút toán theo hóa đơn thay thế:
- Nợ TK 131: 55 triệu đồng
- Có TK 511: 50 triệu đồng
- Có TK 3331: 5 triệu đồng
1.2. Hạch toán hóa đơn thay thế cho hóa đơn bị mất
Doanh nghiệp B đã xuất hóa đơn cho khách hàng C trị giá 100 triệu đồng (chưa thuế GTGT 10%). Hóa đơn gốc bị mất, doanh nghiệp cần phát hành hóa đơn thay thế.
Bút toán ban đầu:
- Nợ TK 131: 110 triệu đồng
- Có TK 511: 100 triệu đồng
- Có TK 3331: 10 triệu đồng
Hạch toán khi phát hành hóa đơn thay thế:
- Do hóa đơn gốc bị mất, không cần hủy bút toán nếu đã ghi nhận chính xác trước đó.
- Trong trường hợp đã điều chỉnh hoặc chưa ghi nhận, cần ghi nhận lại theo hóa đơn thay thế.
Xem thêm:
- Thất lạc hóa đơn điện tử cần xử lý ra sao để không bị truy thu thuế?
- Hóa đơn điện tử là gì? Tìm hiểu từ khái niệm đến ứng dụng thực tế
- Thất lạc hóa đơn giá trị gia tăng bản giấy phải làm sao?
1.3. Hạch toán HĐTT do sai sót
Doanh nghiệp C phát hiện rằng hóa đơn đã xuất cho khách hàng với giá trị 200 triệu đồng (chưa thuế GTGT 10%) có sai sót trong đơn giá. Cách hạch toán hóa đơn thay thế như sau:
Bút toán ban đầu:
- Nợ TK 131: 220 triệu đồng
- Có TK 511: 200 triệu đồng
- Có TK 3331: 20 triệu đồng
Hủy bút toán gốc:
- Nợ TK 511: 200 triệu đồng
- Nợ TK 3331: 20 triệu đồng
- Có TK 131: 220 triệu đồng
Ghi nhận lại bút toán đúng theo hóa đơn thay thế:
- Nợ TK 131: 220 triệu đồng
- Có TK 511: 200 triệu đồng
- Có TK 3331: 20 triệu đồng
1.4. Hạch toán hóa đơn thay thế do điều chỉnh giá
Doanh nghiệp D phát hiện rằng giá bán hàng hóa đã thay đổi từ 300 triệu đồng lên 350 triệu đồng (chưa thuế GTGT 10%) sau khi đã xuất hóa đơn.
Bút toán ban đầu:
- Nợ TK 131: 330 triệu đồng
- Có TK 511: 300 triệu đồng
- Có TK 3331: 30 triệu đồng
Hủy bút toán gốc:
- Nợ TK 511: 300 triệu đồng
- Nợ TK 3331: 30 triệu đồng
- Có TK 131: 330 triệu đồng
Ghi nhận lại bút toán theo giá mới:
- Nợ TK 131: 385 triệu đồng
- Có TK 511: 350 triệu đồng
- Có TK 3331: 35 triệu đồng
1.5. Hạch toán HĐTT do thay đổi thông tin khách hàng
Doanh nghiệp E đã xuất hóa đơn cho khách hàng F với giá trị 400 triệu đồng (chưa thuế GTGT 10%). Sau đó, thông tin khách hàng bị thay đổi (mã số thuế)
Bút toán ban đầu:
- Nợ TK 131: 440 triệu đồng
- Có TK 511: 400 triệu đồng
- Có TK 3331: 40 triệu đồng
Hủy bút toán cũ khi hạch toán hóa đơn thay thế:
- Nợ TK 511: 400 triệu đồng
- Nợ TK 3331: 40 triệu đồng
- Có TK 131: 440 triệu đồng
Ghi nhận lại bút toán với thông tin mới:
- Nợ TK 131: 440 triệu đồng
- Có TK 511: 400 triệu đồng
- Có TK 3331: 40 triệu đồng

Đăng ký nhận tư vấn miễn phí phần mềm


ERP trên nền tảng web, tập trung dữ liệu đa chi nhánh.

Hệ thống chỉnh sửa theo đặc thù của doanh nghiệp.

Tích hợp công cụ quản trị doanh nghiệp hoàn chỉnh.

Xử lý dữ liệu lớn với hàng ngàn giao dịch/ngày.

Lũy kế dữ liệu đến trên 10 năm.
2. Hạch toán hóa đơn thay thế có ảnh hưởng đến báo cáo tài chính không?
Có, hạch toán hóa đơn thay thế có thể ảnh hưởng đến báo cáo tài chính, đặc biệt khi hóa đơn gốc đã được ghi nhận trong kỳ trước:
- Thay đổi doanh thu/chi phí đã ghi nhận, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận gộp/lợi nhuận ròng của doanh nghiệp.
- Khi phát hành hóa đơn thay thế, doanh nghiệp cần điều chỉnh kê khai thuế GTGT, dẫn đến truy thu thuế.
- Hóa đơn thay thế điều chỉnh lại số dư các tài khoản phải thu của khách hàng, phải trả cho nhà cung cấp, ảnh hưởng đến công nợ/dòng tiền.
- Nếu hóa đơn thay thế liên quan đến kỳ trước, doanh nghiệp cần điều chỉnh báo cáo tài chính đã công bố để đảm bảo tính trung thực.
- Làm biến động các chỉ số tài chính quan trọng như tỷ suất lợi nhuận, tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu.
Đọc thêm:
3. Hạch toán HĐTT cho giao dịch nội bộ khác gì so với giao dịch bên ngoài?
Hạch toán hóa đơn thay thế cho giao dịch nội bộ về cơ bản giống với giao dịch bên ngoài, nhưng có một số khác biệt cần lưu ý:
- Giao dịch nội bộ cần được loại trừ khi lập báo cáo tài chính hợp nhất để tránh ghi nhận hai lần các khoản doanh thu, chi phí và tài sản.
- Khi phát hành hóa đơn thay thế, cả hai đơn vị liên quan trong giao dịch nội bộ phải đồng bộ ghi nhận để đảm bảo sổ sách nhất quán.
- Đòi hỏi sự kiểm tra kỹ lưỡng giữa các đơn vị để tránh sai lệch trong sổ sách.
- Hóa đơn thay thế cho giao dịch nội bộ vẫn phải tuân thủ đầy đủ các quy định về thuế, kế toán như giao dịch bên ngoài.
4. Xử lý hóa đơn thay thế dễ dàng hơn nhờ AccNet eInvoice

Khi có sai sót, mất hóa đơn hoặc cần điều chỉnh thông tin, doanh nghiệp phải thực hiện hạch toán hóa đơn thay thế (HĐTT) — tức là hủy bút toán gốc và ghi lại hóa đơn mới theo đúng giá trị, thông tin hiện tại.
Với AccNet eInvoice, việc xử lý hóa đơn thay thế trở nên chuẩn xác, nhanh chóng và an toàn:
- Hệ thống tự động phát hiện hóa đơn cần thay thế và hỗ trợ hủy bút toán gốc & ghi lại bút toán mới theo đúng thông tin cập nhật.
- Khi ghi điều chỉnh (do hủy, sai sót, mất, điều chỉnh giá, thay đổi khách hàng…), module bán hàng, tài chính và công nợ sẽ đồng bộ cập nhật theo.
- Hệ thống lưu trữ cả phiên bản gốc và phiên bản thay thế, dễ tra cứu để đối chiếu hoặc giải trình nếu cần.
- Nhờ liên kết chặt giữa eInvoice và ERP, mọi thay đổi hóa đơn đều phản ánh chính xác đến báo cáo tài chính, giảm rủi ro sai lệch.
Đến khi doanh nghiệp áp dụng AccNet eInvoice, việc hạch toán hóa đơn thay thế không còn là quy trình khó – mà trở thành một bước xử lý thông minh, bảo đảm tuân thủ và tối ưu quản lý hóa đơn.
PHẦN MỀM HÓA ĐƠN ĐIỆN TỬ ACCNET EINVOICE TÍCH HỢP XUẤT HÓA ĐƠN TỪ MÁY POS - SÀN TMĐT AccNet eInvoice được thiết kế như một nền tảng quản lý hóa đơn điện tử toàn diện, tích hợp sâu vào hệ thống tài chính – kế toán – bán hàng của doanh nghiệp. Đây không chỉ là công cụ phát hành hóa đơn, mà còn là giải pháp giúp tối ưu toàn bộ quy trình vận hành liên quan đến hóa đơn điện tử. Với AccNet eInvoice, doanh nghiệp có thể: TÍCH HỢP XUẤT HÓA ĐƠN TỪ MÁY POS - SÀN TMĐT (RA MẮT 2025) Một trong những điểm khác biệt nổi bật của nền tảng này là khả năng tích hợp xuất hóa đơn ngay từ máy POS tại cửa hàng bán lẻ và từ các sàn TMĐT lớn như Shopee, Lazada, Tiki… Cụ thể, với AccNet eInvoice: ✅ Số hóa hóa đơn – Tối ưu quản trị doanh nghiệp ✅ Tích hợp toàn diện cùng AccNet ERP ✅ Chi phí hợp lý – Lợi ích vượt trội ĐĂNG KÝ NHẬN DEMO NGAY Vui lòng điền các thông tin vào form chúng tôi sẽ liên hệ lại với bạn trong 24h làm việc. KHÁCH HÀNG TIÊU BIỂU ĐÃ VÀ ĐANG TRIỂN KHAI ACCNET EINVOICE
✅ Demo miễn phí full tính năng ✅ Báo giá cá nhân hóa theo quy mô doanh nghiệp ✅ Tư vấn 1:1 cùng chuyên gia có nhiều kinh nghiệm
Sau khi nắm vững cách hạch toán hóa đơn thay thế và một số vấn đề liên quan, hy vọng bạn sẽ có được những kiến thức cần thiết để thực hiện công việc này trên sổ sách kế toán một cách chính xác. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này, chúc bạn thành công trong việc quản lý tài chính - kế toán của mình!
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
- GIẢI PHÁP KẾ TOÁN TOÀN DIỆN ACCNET
- 🏢 Trụ sở chính: 23 Nguyễn Thị huỳnh, Phường 8, Quận Phú Nhuận, TP.HCM
- ☎️ Hotline: 0901 555 063
- 📧 Email: accnet@lacviet.com.vn
- 🌐 Website: https://accnet.vn/
Chủ đề: