Công thức tính hệ số vòng quay hàng tồn kho chuẩn nhất 2024

Hệ số vòng quay hàng tồn kho là một chỉ số quan trọng phản ánh mức độ hiệu quả của việc quản lý kho bãi. Việc hiểu rõ chỉ số luân chuyển hàng tồn kho sẽ giúp doanh nghiệp kiểm soát hàng hóa hiệu quả hơn. Trong bài viết này, Accnet sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết về vai trò, công thức tính toán hệ số này trong hoạt động kinh doanh.

1. Hệ số vòng quay hàng tồn kho là gì?

Hệ số vòng quay hàng tồn kho (Inventory Turnover Ratio) là một chỉ số tài chính quan trọng, giúp doanh nghiệp đo lường khả năng luân chuyển hàng tồn kho thành doanh thu trong một kỳ kế toán nhất định. Hệ số này phản ánh tần suất hàng hóa được bán/sử dụng trong sản xuất

Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam VAS 02 - "Hàng tồn kho", hệ số vòng quay hàng tồn kho là một chỉ số quan trọng giúp các doanh nghiệp đánh giá được hiệu quả của việc quản lý hàng hóa trong kho, tối ưu hóa chi phí, nâng cao hiệu quả hoạt động.

Chỉ số luân chuyển hàng tồn kho được tính toán dựa trên mối quan hệ giữa giá vốn hàng bán (COGS) và hàng tồn kho bình quân. Đây là một chỉ số quan trọng đối với các doanh nghiệp có lượng hàng hóa tồn kho lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực như sản xuất, thương mại, bán lẻ.

2. Công thức tính hệ số vòng quay hàng tồn kho

2.1. Công thức tính toán cơ bản của hệ số vòng quay hàng tồn kho

Hệ số vòng quay hàng tồn kho = Giá vốn hàng bán (COGS)/Hàng tồn kho bình quân

Trong đó:

Giá vốn hàng bán (COGS): Là tổng chi phí trực tiếp liên quan đến việc sản xuất hàng hóa/dịch vụ mà doanh nghiệp đã bán trong một kỳ kế toán nhất định. Giá vốn bao gồm các chi phí như nguyên vật liệu, lao động trực tiếp, chi phí sản xuất.
Hàng tồn kho bình quân: Được tính bằng cách lấy trung bình của hàng tồn kho đầu kỳ và cuối kỳ.

Hàng tồn kho bình quân = (Hàng tồn kho đầu kỳ + Hàng tồn kho cuối kỳ)/2

2.2. Ví dụ tính toán chi tiết

Giả sử công ty X hoạt động trong lĩnh vực bán lẻ có các số liệu tài chính sau đây trong năm tài chính:

Giá vốn hàng bán: 2 tỷ VND.
Hàng tồn kho đầu kỳ: 400 triệu VND.
Hàng tồn kho cuối kỳ: 600 triệu VND.

Hàng tồn kho bình quân = [(400 triệu + 600 triệu)]/2 = 500 triệu (VND)

Hệ số vòng quay hàng tồn kho = (2 tỷ VND)/(500 triệu VND) = 4 lần

Điều này có nghĩa là công ty X đã quay vòng hàng tồn kho của mình 4 lần trong năm, tương ứng với việc toàn bộ hàng tồn kho đã được luân chuyển 4 lần.

2.3. Kết quả hệ số vòng quay hàng tồn kho trong các ngành khác nhau

Dưới đây là một số chỉ số luân chuyển hàng tồn kho trung bình trong các ngành nghề:

Ngành bán lẻ: Chỉ số luân chuyển hàng tồn kho thường cao hơn, dao động từ 5 đến 10 lần trong năm.
Ngành sản xuất: Đối với các ngành công nghiệp nặng/sản xuất hàng hóa, hệ số thường thấp hơn, dao động từ 2 đến 5 lần trong năm.
Ngành dịch vụ: Do không có hàng tồn kho vật chất, hệ số này không áp dụng trực tiếp, nhưng có thể được thay thế bằng các chỉ tiêu khác như luân chuyển vốn lưu động.

3. Vai trò của hệ số vòng quay hàng tồn kho đối với doanh nghiệp

Dưới đây là những vai trò chính của hệ số vòng quay hàng tồn kho đối với doanh nghiệp:

Đánh giá hiệu quả quản lý kho: Hệ số cao phản ánh hàng hóa luân chuyển nhanh, giảm thiểu chi phí lưu trữ, hàng tồn đọng.
Tối ưu hóa dòng tiền: Hàng hóa bán nhanh giúp tăng dòng tiền, giảm rủi ro tài chính.
Giảm thiểu rủi ro lưu kho: Hệ số cao giúp tránh hỏng hóc, lỗi thời, giảm chi phí lưu kho.
Hỗ trợ lập kế hoạch: Điều chỉnh sản xuất, nhập hàng phù hợp với nhu cầu thị trường.
Cải thiện cạnh tranh: Phản ứng nhanh với thay đổi thị trường, đáp ứng tốt nhu cầu khách hàng.
Dự báo nhu cầu chính xác hơn: Giúp chuẩn bị hàng hóa kịp thời cho các mùa cao điểm.
So sánh với đối thủ cùng ngành: Giúp điều chỉnh chiến lược để nâng cao hiệu suất.

4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hệ số vòng quay hàng tồn kho

Ngành nghề kinh doanh: Các ngành như bán lẻ (hàng tiêu dùng nhanh) thường có hệ số vòng quay cao, trong khi sản xuất (hàng lâu bền) có hệ số thấp hơn do chu kỳ bán hàng dài.
Chiến lược quản lý kho: Áp dụng phương pháp Just-in-Time (JIT) hoặc sử dụng phần mềm quản lý kho hiện đại giúp tăng hệ số bằng cách giảm hàng tồn kho không cần thiết.
Chiến lược mua hàng và dự báo nhu cầu: Dự báo chính xác, mua hàng theo nhu cầu giúp duy trì lượng tồn kho hợp lý, tăng hệ số vòng quay.
Tính mùa vụ: Các ngành theo mùa thường có sự biến động hệ số do phải tích trữ hàng hóa trước cao điểm, tiêu thụ chậm vào thời kỳ thấp điểm.
Quy mô doanh nghiệp/sản phẩm: Doanh nghiệp nhỏ có khả năng luân chuyển hàng nhanh hơn, trong khi doanh nghiệp lớn với kho bãi phức tạp thường có hệ số vòng quay thấp hơn.
Chu kỳ kinh tế: Khi kinh tế phát triển, nhu cầu tăng, hệ số vòng quay tăng. Ngược lại, suy thoái kinh tế có thể làm giảm hệ số do nhu cầu tiêu dùng giảm.
Quản lý chuỗi cung ứng: Chuỗi cung ứng hiệu quả giúp giảm lượng hàng tồn kho cần giữ, tăng tốc độ luân chuyển hàng hóa, cải thiện hệ số vòng quay.

5. Tối ưu hóa hệ số vòng quay hàng tồn kho với phần mềm quản lý kho Lạc Việt

Hệ số vòng quay hàng tồn kho phản ánh hiệu quả luân chuyển hàng hóa, trực tiếp ảnh hưởng đến chi phí lưu kho, dòng tiền của doanh nghiệp. Với phần mềm quản lý kho Lạc Việt, doanh nghiệp sẽ có trong tay công cụ tối ưu hóa hệ số này.

Phần mềm cung cấp tính năng theo dõi hàng tồn kho theo thời gian thực, tự động cảnh báo khi hàng hóa tồn đọng quá lâu hoặc thiếu hụt, hỗ trợ dự báo nhu cầu chính xác.

Nhờ đó, hàng hóa luôn được luân chuyển hiệu quả, giảm thiểu chi phí lưu kho, tăng cường dòng tiền, nâng cao khả năng đáp ứng thị trường. Lạc Việt giúp doanh nghiệp nắm bắt, tối ưu chỉ số luân chuyển hàng tồn kho dễ dàng, hiệu quả, chính xác.

Cảm ơn bạn đã dành thời gian tìm hiểu về hệ số vòng quay hàng tồn kho, tầm quan trọng của nó đối với hoạt động doanh nghiệp. Hi vọng những kiến thức trên sẽ giúp bạn nắm bắt rõ hơn về cách quản lý kho bãi hiệu quả, áp dụng những giải pháp phù hợp để tối ưu hóa hệ số vòng quay, nâng cao hiệu suất kinh doanh.

THÔNG TIN LIÊN HỆ: